Bệnh lép vàng vi khuẩn hay còn được nhà nông gọi là "bệnh bắn máy bay". Đây là một trong những loại bệnh nguy hiểm trên lúa và làm bà con đứng ngồi không yên.
Khi trà lúa bị nhiễm bệnh này sẽ ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng ở cuối vụ. Vậy làm sao để phân biệt bệnh lép vàng vi khuẩn cũng như có cách phòng ngừa và phòng trị kịp thời. Hãy cùng An Thịnh Phát theo dõi bài viết được chia sẻ bên dưới nhé!
Lép vàng vi khuẩn do tác nhân nào?
Lép vàng vi khuẩn hại lúa do vi khuẩn Burkholderia glumae gây ra. Trước đây loại vi khuẩn này còn có tên gọi khác là Pseudomonas glumae.
Cách nhận biết bệnh lép vàng vi khuẩn
Lép vàng vi khuẩn thường xảy ra ở giai đoạn lúc ngậm sữa. Lúc này những nhánh gié bị nhiễm bệnh nên bị lép, vỏ trấu vẫn giữ được màu vàng hoặc xanh nhợt nhạt.
Giai đoạn hạt lúa vào chắc, các nhánh gié không có bệnh thì các hạt có trọng lượng nặng nên làm nhánh gié oằn xuống. Trong khi đó, các nhánh gié mắc bệnh, nhẹ hơn thì còn đứng thẳng.
Bên cạnh đó, bệnh còn gây hại cho một vài nhánh gié của gié lúa. Bệnh nặng hơn làm cả gié lúa đều bị lép, nếu tách vỏ trấu của những hạt mắc bệnh, nhà nông sẽ thấy được phôi nhữ của hạt lúa bị thối nên không thể vào chắc được.
Lép vàng vi khuẩn không chỉ gây hại trên các trà lúa ở giai đoạn trổ lẹt xẹt đến trổn đều. Mà loại bệnh này còn gây hại ở các giai đoạn mạ, làm bẹ lá của cây bị thối nấu, nhũn nước và cuối cùng khiến cây mạ bị chết.
Lép vàng vi khuẩn lây lan và nhiễm bệnh như thế nào?
Thông thường, vi khuẩn lép vàng lưu tồn khá lâu trên hạt lúa ở nhiệt độ bình thường. Một số trường hợp vi khuẩn còn lưu tồn trong đất, do rơm rạ mắc bệnh của vụ trước đây. Do đó, bà con nên xử lý rơm rạ thật kỹ trước khi xuống giống vụ mới.
Vi khuẩn gây bệnh từ hạt giống, phát triển trên cây mạ và có thể giết chết cây mạ, hơn nữa vi khuẩn này cũng có thể lây lan từ đất lên cây mạ. Nếu mật số vi khuẩn thấp, vi khuẩn vẫn sống ở bẹ lá lúa mà không nên gây triệu chứng bất thường nào cho chồi lúa.
Đến giai đoạn lúa bắt đầu trổ, vi khuẩn từ bẹ và cổ lá cờ của chồi lúa sẽ xâm nhập vào các bông lúa lúc gié lúa bắt đầu từ trồi ra khỏi đồng. Vi khuẩn tấn công vào phôi nhũ của hạt lúa nón và làm cho phôi nhũ bị thối nhũn có màu nâu hoặc đen.
Vi khuẩn gây bệnh theo nước, nếu nước mưa bắn vi khuẩn từ bông lúa này sang bông lúa khác và lây lan bệnh. Gió thổi mạnh lúc lá lúa còn ướt nước cũng là tác nhân làm các gié lúa cọ xác vào nhau và dễ làm bệnh lây lan.
Ngoài ra, vi khuẩn gây bệnh cũng có thể tiếp tục lây lan từ bông lúa này sang bông lúa khác, từ gié lúa này sang gié lúa khác. Trong lúc lá và gié lúa còn ướt nước và có người lội ruộng cũng sẽ làm các bông lúa lân cận dễ nhiễm bệnh.
Các điều kiện để bệnh lép vàng vi khuẩn phát triển
Vi khuẩn gây bệnh lép vàng trên lúa thích trời nóng, ấm và ẩm ướt. Do đó, bệnh gây hại rất nặng trong vụ Hè Thu và Thu Đông.
Bên cạnh đó, những trà lúa bón nhiều phân đạm sẽ làm cho bệnh dễ lây lan và phát triển nhanh chóng, cũng như khó phòng trị được. Nguyên nhân của vấn đề này đến từ việc nếu trà lúa có nhiều phân đạm, lá lúa bản to và yếu nên quặc xuống (hay còn gọi là trùm mềm), tạo điều kiện ẩm ướt và từ thân lúa tiết ra nhiều dinh dưỡng giúp vi khuẩn phát triển rất nhanh từ bên ngoài bẹ lá và cổ lá.
Trong trường hợp mật số vi khuẩn bên goài cao nên khả năng vi khuẩn xâm nhập vào bông lúa lúc trổ đòng là dễ xảy ra, làm cho bệnh phát triển rất nhanh và nặng.
Biện pháp phòng ngừa và phòng trị lép vàng vi khuẩn
Sau khi đã tìm hiểu về tác nhân cũng như cách nhận biết về bệnh lép vàng vi khuẩn trên lúa. Có thể thấy đây là một trong những loại tác nhân nguy hiểm khi canh tác lúa. Vậy làm thế nào để phòng ngừa và phòng trị kịp thời loại tác nhân này. Dưới đây là cách phòng ngừa và phòng trị mà quý nhà nông có thể tham khảo. Cụ thể:
Phòng ngừa bằng biện pháp canh tác
Quý nhà nông tuyệt đối không sử dụng hạt giống từ ruộng đã mắc bệnh lép vàng nặng trước đó.
Giai đoạn trước khi ngâm ủ giống cần xử lý hạt giống hoặc ngâm giống với chất điều hòa sinh trưởng Roots Super để tăng cường lực cho hạt giống, đồng thời kích thích rễ phát triển nhanh, tăng sức đề kháng để chống chịu được với các điều kiện bất lợi từ môi trường làm lúa bị nhiễm bệnh.
Tiến hành vệ sinh đồng ruộng như xử lý rơm rạ nhiễm bệnh từ vụ trước.
Làm bằng mặt ruộng trong lúc làm đất để ruộng không có chỗ trũng làm lúa thừa đạm sẽ dễ bị mắc bệnh nặng.
Phun thuốc ngừa vi khuẩn vào giai đoạn lúa trổ lẹt xẹt và trổ đều và khoảng thời gian cách nhau 5 - 7 ngày sau lần phun thứ nhất.
Phòng trị lép vàng vi khuẩn
Trong trường hợp quý nhà nông phát hiện ruộng có bệnh lép vàng xuất hiện, quý nhà nông sử dụng giải pháp quản lý lép vàng vi khuẩn đến từ An Thịnh Phát bao gồm giải pháp:
- Giai đoạn trổ lẹt xẹt: ATP Extra + Feno Xanh ATP + Khuẩn ATP
- Giai đoạn trổ đều: Feno Xanh ATP + New Star + Khuẩn ATP
Đây là bộ giải pháp quản lý nấm bệnh, vi khuẩn hiệu quả nhất đến từ An Thịnh Phát. Khi sử dụng giải giáp này, quý nhà nông không chỉ phòng ngừa và phòng trị được lép vàng vi khuẩn trên lúa mà còn trị được đạo ôn, trị vi khuẩn và lem lép hạt một cách hiệu quả.
Đối với giải pháp trị vi khuẩn ở giai đoạn trổ lẹt xẹt, quý nhà nông áp dụng theo công thức 2 chai ATP Extra + 1 chai Feno Xanh ATP + 2 gói Khuẩn ATP sử dụng cho 1ha.
Ở giai đoạn trổ đều, quý nhà nông sử dụng theo liều lượng 1 chai Feno Xanh ATP + 1 chai New Star + 2 gói Khuẩn ATP sử dụng cho 1ha để thúc lúa vô gạo nhanh, nâng cao năng suất. Cũng như ngừa được nấm bệnh hiệu quả.
Vừa rồi là những thông tin về cách phòng ngừa và phòng trị bệnh lép vàng vi khuẩn trên lúa. Mong rằng đây sẽ là những thông tin hữu ích giúp quý nhà nông canh tác được thuận lợi. Đừng quên truy cập vào An Thịnh Phát để cập nhật thêm những thông tin hữu ích khác nhé!
