Trong quá trình canh tác lúa chắc hẳn không thể tránh khỏi các dịch hại làm ảnh hưởng đến năng suất ruộng lúa. Có thể nói, có nhiều loại bệnh hại luôn tìm ẩn nguy cơ làm giảm năng suất của mùa vụ và làm nhiều nhà nông vô cùng lo lắng. Một trong số đó là hiện tượng vàng lá chín sớm xuất hiện khá phổ biến ở giai đoạn hiện tại.
Nhiều nhà nông chia sẻ đây là loại tác nhân khó kiểm soát và đã phun nhiều loại thuốc nhưng hiệu quả mang lại chưa được cao. Vậy nguyên nhân xảy ra hiện trạng trên là gì? Có cách nào quản lý bệnh vàng lá chín sớm hiệu quả không? Hãy cùng An Thịnh Phát điểm qua một số thông tin được chia sẻ bên dưới để trả lời cho những câu hỏi trên nhé!
Bệnh vàng lá chín sớm là gì?
Bệnh vàng lá chín sớm còn được nhiều nhà nông biết đến với tên gọi khác là vàng lá và có tên tiếng Anh là Red Stripe Disease. Theo các nhà nghiên cứu khoa học cho rằng đây là loại bệnh do tác nhân chính là nấm gây ra. Bên cạnh đó, vàng lá chín sớm được nhận định phát triển khá mạnh ở vụ Đông Xuân hơn là vụ Hè Thu và Thu Đông.
=> Xem thêm thông tin về bệnh vàng lá chín sớm qua video: vàng lá chín sớm
Cách nhận biệt bệnh vàng lá chín sớm trên lúa
Vàng lá chín sớm có thể xuất hiện và gây hại trên tất cả các bộ phận của bụi lúa, chẳng hạn như lá hoặc thân. Cách nhận biết chính xác nhất là dựa vào đặc tính xuất hiện ở phần lá. Khi quan quan sát, nhà nông nhận thấy trên lá có sự xuất hiện đầu tiên là một đốm màu vàng nhạt nhỏ, có hình tròn hoặc hình bầu dục.
Phần đốm bệnh lan lớn ra nhanh chóng và kéo dài màu vàng, hướng về chóp lá. Sọc vàng lan dần ra thành vệt màu vàng cam, chạy dài từ vết bệnh ban đầu đến chóp lá và lan dần ra cả phần lá. Trong trường hợp nặng hơn, các phần mắc bệnh trên bộ phận lúa sẽ bị cháy khô và hạt lúa bị lững, giảm trọng lượng từ đó làm năng suất giảm đáng kể.
Bên cạnh đó, do tình trạng lúa bị cháy khô hết cả lá trước khi thu hoạch nên được gọi với cái tên là bệnh vàng lá chín sớm với mục đích phân biệt với nhiều bệnh khác cũng có triệu chứng vàng lá.
Tác nhân gây hiện tượng vàng lá chín sớm là gì?
Như đã nói ở trên, vàng lá chín sớm được các nhà khoa học nghiên cứu và công bố đây là loại bệnh do tác nhân chính là nấm Gonatophragmium. Loại nấm này được phát triển rất chậm ở môi trường nhân tạo và dễ bị các nấm hoại sinh mọc chồng lên. Đây cũng là một trong những lý do trong một thời gian dài các nhà khoa hoạc vẫn chưa thể nhận định chính xác được tác nhân chủ yếu gây bệnh vàng lá chín sớm.
Điều kiện để bệnh vàng lá chín sớm trên lúa phát triển
Vàng lá chín sớm tăng trưởng và phát triển mạnh ở giai đoạn Đông Xuân khi có khí trời mát mẻ và thường ít xuất hiện vào giai đoạn Hè Thu hay Thu Đông. Những chỗ có khá nhiều bóng râm là nơi thích hợp để hiện tượng này sinh sôi nảy nở và phát triển khá nhiều.
Bên cạnh đó, ở những nơi có nhiều đất phèn cũng là điều kiện để vàng lá chín sớm phát triển nặng nề cà gây ra nhiều hệ lụy. Trong trường hợp ruộng lúa dư hàm lượng phân đạm cao cũng là cơ sở để bệnh xuất hiện sớm và phát triển nặng. Ngược lại, phân lân và kali không làm ảnh hưởng lớn đến bệnh vàng lá chín sớm. Tương tự thì các loại phân vi lượng, bón gốc hoặc phân trên lá cũng không làm ảnh hưởng đến bệnh này. Tuy nhiên, nhà nông cũng cần lưu ý hiện này chưa có giống lúa nào có thể kháng lại bệnh vàng lá chín sớm, mà chỉ có giống nhiễm nhẹ hoặc hoặc nhiễm nặng với bệnh này.
Bệnh vàng lá chín sớm ảnh hưởng thế nào?
Trong trường hợp ruộng lúa bị vàng lá chín số ngay trong giai đoạn đòng trổ, bệnh sẽ phát triển khá nhanh cho đến giai đoạn thu hoạch và làm cho cháy khô lá lúa từ đó làm cho nhà nông phải gặt lúa sớm hơn cho với bình thường. Đồng thời gây ra thất thoát nặng cho vụ lúa.
Tuy nhiên, nếu lúa bị mắc bệnh muộn hơn, cụ thể là từ giai đoạn trổ trở về sau, bệnh chỉ làm lá lúa bị vàng và không gây cháy khô lá. Trường hợp này thì bệnh vàng lá chín sớm không làm giảm năng suất mùa vụ. Vì vậy, thời điểm mắc bệnh cũng là yếu tố quan trọng quyết định đến ruộng lúa có thất thoát năng suất hay không. Nếu bệnh xuất hiện trước giai đoạn lúa trổ thì nhà nông cần phải can thiệp bằng thuốc để trị bệnh. Còn nếu bệnh xuất hiện từ trổ về sau thì nhà nông không cần phải can thiệp bằng thuốc.
Cách phòng trừ bệnh vàng lá chín sớm
Qua những phân tích và thông tin được chia sẽ bên trên, bệnh vàng lá chín sớm có thể được phòng trừ thông qua hai biện pháp cụ thể như sau:
Phòng trừ vàng lá chín sớm bằng phương pháp sinh học
Nhà nông có thể áp dụng các biện pháp canh tác để phòng trừ bệnh vàng lá chín sớm như sau:
- Sử dụng hạt lúa giống khỏe (giống lúa xác nhận) để cây lúa khỏe và chống chịu tốt với bệnh.
- Sạ với mật độ vừa phải, khoảng 12kg/công, để lúa mọc thưa để đâm chồi nhiều và chồi khỏe.
- Bón phân N theo sự hấp thu của cây lúa, nghĩa là chỉ bón thêm phân N khi lá lúa hơi vàng hoặc vàng hơn màu đọt chuối. Điều này giúp bệnh vàng lá chín sớm không xuất hiện hoặc xuất hiện muộn sau khi trổ từ làm bệnh không phát triển và không làm ảnh hưởng đến năng suất.
Phòng trừ vàng lá chín sớm bằng thuốc bảo vệ thực vật
Trong trường hợp bệnh vàng lá chín sớm xuất hiện ở giai đoạn trước khi lúa trổ thì nhà nông phải sử dụng thuốc để trị bệnh. Chẳng hạn như các loại thuốc ngừa lem lép hạt có hiệu quả với bệnh vàng lá chín sớm. Ưu tiên phun thuốc ngừa lem lép hạt vào thời điểm lúa trổ lẹt xẹt và trổ đều vừa. Đây là cách có thể vừa ngừa được bệnh lem lép hạt vừa trị được vàng lá chín sớm.
Đối với công ty An Thịnh Phát khuyến cái nhà nông sử dụng bộ đôi giải pháp quản lý vàng lá gồm ZIPRA ATP + ZN ARMOR nếu ruộng lúa xuất hiện bệnh vàng lá chín sớm. Đây là bộ giải pháp kiểm soát tốt vàng lá chín sớm trên lúa. Đồng thời còn bổ sung hàm lượng kẽm cao có tác dụng giữ xanh mà lá. Hơn thế nữa là khả năng kích kháng, tăng cường sự quang hợp của cây. Cũng như phòng trừ nấm hiệu quả với hoạt chất phổ tác dụng rộng, thấm nhanh và đẩy nhanh quá trình hấp thu chất dinh để nuôi cây.
Với bộ đôi quản lý vàng lá lúa ZN ARMOR + ZIPRA ATP là giải pháp hữu hiệu giúp nhà nông bảo vệ cây trồng khỏi những tác nhân ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và phát triển của lúa. Đồng thời tăng cường sức khỏe, giúp lúa đẻ nhánh tốt, bông to, hạt no mẩy từ đó năng cao năng suất và chất lượng lúa.
Bên trên là toàn bộ những thông tin về bệnh vàng lá chín sớm và cách phòng trừ hiệu quả được An Thịnh Phát chia sẻ. Mong rằng với những thông tin trên sẽ giúp quý nhà nông có thể vận dụng để khắc phục tình trạng vàng lá và chín sớm trên ruộng lúa để cải thiện được năng suất. Kính chúc quý nhà nông cuối vụ bội thu.
Kim Anh - Truyền thông ATP
